W górę ………. EN
Linia czasu pokazująca osiągnięcia w produkcji tranzystorów, w Polsce i na świecie, dość dokładnie pokazano na
Polskie_tranzystory_-_linia_czasu
Pierwsze tranzystory powstały w Bell Labolatories w 1947 roku. Prace na zbudowaniem pierwszych polskich rozpoczęto w IPPT PAN w 1952. W połowie lat 50 tranzystory planarne produkowano w Instytucie Łączności a diody w Przemysłowym Instytucie Elektroniki. W 1958 na bazie Ośrodka Doświadczalnego IŁ utworzono Fabrykę Półprzewodników TEWA. TEWA podjęła komercyjną produkcję tranzystorów w 1960 roku, a w 1961 Zakłady PEWA czyli Zakład Doświadczalny PIE włączono do fabryki TEWA.
W opisach polskich półprzewodników bazuję głównie na znalezionych w sieci opisach i katalogach. Ze specjalistów zajmujących się pierwszymi tranzystorami osobiście poznałem tylko dr Stanisława Sońtę, ale było to już w czasach gdy zajmowaliśmy się już innymi tematami. Wspominał on, że planuje napisanie książki o tym jak opracowywano pierwsze tranzystory, ale zabrakło Mu czasu. W Instytucie łączności wydano w 2009 roku numer specjalny czasopisma TITI poświęcony historii IŁ, ale o produkcji tranzystorów nic tam nie ma. W tym nie pracowały już w IŁ żadne osoby, które miały informacje o tej działalności. Niestety znikają też z sieci materiały dostępne w momencie opracowania pierwszej edycji strony (2021). W szczególności nie ma już dostępu do informacji przechowywanych na starym serwerze PG. Natomiast pierwsze prace prowadzone w Zakładzie Elektroniki Polskiej Akademii Nauk zostały opisane w Zeszycie 8 PIE z 1992 roku.
Państwowe Zakłady Teletransmisyjne PZT produkowały różne podstawki pod tranzystory i inne elementy elektroniczne. Parę z nich udało się zachować, w tym specjalne do tranzystorów importowanych z ZSRR.
Więcej:
- http://www.retrodekan.eu/Muzeum/muzeum.html
- http://www.pwl.mikrokontroler.pl/pie/pie_h.htm
- http://www.pwl.mikrokontroler.pl/polprzewodniki/polprzewodniki.htm
- ZPEiT Elementy Półprzewodnikowe
- Kronika ITME, O prof Rosińskim
- TEWA katalog 1965
- Urszula Drozd, Tranzystory TG9, TG11, TG10 i TG20
- Rutkowska, Lewkowicz; Tranzystory Produkcji Krajowej cz1
- Rutkowska F.; Tranzystory TG5 i TG6
- Tranzystory TG50 TG51 TG52 TG53 TG55
- Katalog TEWA
- Katalog CEMI 1983/84
- Prace Instytutu Technologii Elektronowej CEMI
- Dekański W. ELTRA nieznana historia 2003
- Unitra CEMI
- Katalog CEMI elenota
Linki: